Του Γιώργου Σπ. Κουτρουμάνη
Για μια ακόμη φορά έχει ανοίξει η συζήτηση για πιθανή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αν όχι άμεσα,από το 2027 και μετά.
Έχει όμως νόημα μια τέτοια συζήτηση, όταν είναι γνωστό ότι προκαλεί ανασφάλεια και ανησυχία μετά την μεγάλη αύξηση που έγινε στα όρια αυτά από το 2010 και μετά;
Έχουν υπολογίσει στην Κυβέρνηση ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για τους σημερινούς εργαζόμενους και ποιες θα είναι οι συνέπειες στην αγορά εργασίας;
Είναι γνωστό ότι στην χώρα μας υπήρχαν ευνοϊκά ηλικιακά όρια για πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων. Όλα αυτά άλλαξαν την περίοδο της οικονομικής κρίσης και μάλιστα με τρόπο βίαιο σε πολλές περιπτώσεις.
Τα γενικά όρια
Σήμερα τα γενικά όρια συνταξιοδότησης είναι στο 67ο έτος για τη μεγάλη πλειοψηφία και παραμένει το 62ο έτος για εργαζόμενους σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (ΒΑΕ), για μειωμένες συντάξεις και για όσους συμπληρώνουν 40 έτη ασφάλισης. Είναι ελάχιστες πλέον κατηγορίες εργαζομένων (κάτω από 6%), που μπορούν να πάρουν σύνταξη σε ηλικίες μικρότερες του 62ου έτους. Καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει, επί του παρόντος τουλάχιστον, θεσμοθετήσει υψηλότερα ηλικιακά όρια.
Κυβερνητικοί παράγοντες επικαλούνται τις νομοθετικές ρυθμίσεις του 2010 με τις οποίες προβλέπεται η σύνδεση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης.
Εκείνο όμως που ξεχνούν είναι ότι το 2010 όταν έγινε αυτή η ρύθμιση, με το νόμο 3863, προέβλεπε την πιθανή αύξηση από 1/1/2021, με αφετηρία το 65ο και 60ο έτος ηλικίας. Επομένως η διαμόρφωση των ηλικιακών ορίων στα 67 και 62 αντίστοιχα θα ήταν οπωσδήποτε μετά το 2031.
Ωστόσο με το νόμο 4093/2012 έγινε η αύξηση ήδη στα 67 και 62 οπότε εξέλειπαν οι λόγοι για τους οποίους είχε θεσμοθετηθεί η σύνδεση με βάση τη μεταβολή του προσδόκιμου επιβίωσης.
Ας δούμε όμως και την ουσία.
Ποιος πιστεύει αλήθεια ότι, ακόμη και αν το θέλει ο εργαζόμενος, μπορεί να του προσφερθεί εργασία στην ηλικία 68 ή και 70 ετών; Πολλοί ασφαλισμένοι σήμερα έχουν μείνει άνεργοι για 3, 4 ακόμη και 7 χρόνια, χωρίς εισόδημα και περιμένουν να συμπληρώσουν το όριο ηλικίας για να πάρουν μια έστω μικρή σύνταξη, όταν μάλιστα στην Ελλάδα το επίδομα ανεργίας δεν χορηγείτε στους δικαιούχους για πολύ πάνω από έναν χρόνο, τη στιγμή που αυτή είναι η ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Δεν είναι δίκαιο
Δεν είναι δίκαιο να επαναληφθεί το φαινόμενο, όπου κάποιος φθάνει στην πηγή για να πιει νερό, και η πηγή συνεχώς απομακρύνεται.
Και αν είναι κάποια θέματα που θα πρέπει να συζητηθούν σε ότι αφορά το ασφαλιστικό, είναι άλλα και όχι πλέον τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Είναι το μεγάλο θέμα της αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος.
Είναι η ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα των καταβαλλόμενων εισφορών σε σχέση με τις συντάξεις για να υπάρχει κίνητρο ασφάλισης.
Είναι η ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα της ασφάλισης μέσα από τη σύσταση και λειτουργία επαγγελματικών ταμείων.
Είναι η ολοκλήρωση της ενοποίησης των ταμείων στον ΕΦΚΑ που παραμένει ένας μεγάλος φορέας με πολλά λειτουργικά προβλήματα.
Είναι τελικά όλες εκείνες οι επιλογές που θα επαναφέρουν στη συνείδηση των πολιτών και ειδικότερα των νέων ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης για το θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας.
• Ο Γιώργος Σπ. Κουτρουμάνης είναι Πρώην Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης