Της Μαρίας Καραουλάνη
Από το 2021 ο Αλέξανδρος Βαρβέρης έχει αφιερώσει πολύ χρόνο στον ΕΦΚΑ. Στην αρχή ως Α’ Υποδιοικητής και από το 2023 ως Διοικητής του μεγαλύτερου ασφαλιστικού οργανισμού. Επί ημερών του Αλέξανδρου Βαρβέρη έχουν εκδοθεί κοντά στο ένα εκατομμύριο κύριες συνταξιοδοτικές αποφάσεις. Ο μέσος χρόνος απονομής σύνταξης σήμερα έχει μειωθεί δραστικά στις 50 ημέρες, χρόνος που εμφανίζεται σημαντικά μειωμένος συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μάλιστα πέρυσι, καταγράφηκε ρεκόρ και στην απονομή επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ.
Στον Εθνικό Φορέα, ενεργοποιήθηκε πέρυσι σειρά ηλεκτρονικών υπηρεσιών που μειώνουν τη γραφειοκρατία, το λειτουργικό κόστος και πολύτιμο χρόνο για μη μισθωτούς και επιχειρηματίες. Μεταξύ άλλων, τέθηκε σε λειτουργία ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι και αγρότες μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να καταταχθούν για το νέο έτος. Λειτούργησε ακόμα ειδική πλατφόρμα για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, ενώ ενεργοποιήθηκαν νέοι τρόποι πληρωμής για εργοδοτικές εισφορές και καθυστερούμενες οφειλές, μέσω των συστημάτων IRIS και ΔΙΑΣ Online.
Νέοι στόχοι του Αλέξανδρου Βαρβέρη, όπως αναφέρει στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «60+» είναι η σταδιακή υλοποίηση δυο πολύ σημαντικών έργων που μεταμορφώσουν το ταμείο σε πραγματικά ενιαίο και ψηφιακά αναβαθμισμένο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Το πρώτο έργο αφορά την ανάπτυξη του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του e-ΕΦΚΑ. Το δεύτερο εστιάζεται στην ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας του e-ΕΦΚΑ. Αναλυτικά η συνέντευξη του Αλέξανδρου Βαρβέρη είναι η ακόλουθη:
-Ποιο είναι το βασικό όραμά σας για τον e-ΕΦΚΑ τα επόμενα χρόνια;
«Το βασικό μου όραμα για τον e-ΕΦΚΑ είναι να αποτελέσει έναν σύγχρονο, πλήρως ψηφιοποιημένο και ταυτόχρονα ανθρώπινο ασφαλιστικό οργανισμό, αντάξιο των προσδοκιών των πολιτών και των αναγκών της κοινωνίας μας. Έναν οργανισμό, ο οποίος θα λειτουργεί με διαφάνεια, αποδοτικότητα και ταχύτητα, διασφαλίζοντας αφενός μεν την αξιοπρέπεια ασφαλισμένων και συνταξιούχων, αφετέρου δε, τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος. Το επίκεντρο του οράματος αυτού είναι η εμπιστοσύνη των πολιτών. Και η εμπιστοσύνη αυτή, προκύπτει από τη συνέπεια, τη λογοδοσία και την αποτελεσματική εξυπηρέτηση κάθε πολίτη».
-Ποια είναι τα κύρια στρατηγικά βήματα για τον εκσυγχρονισμό του οργανισμού;
«Ο εκσυγχρονισμός του e-ΕΦΚΑ δεν αποτελεί μια αποσπασματική άσκηση τεχνικών παρεμβάσεων. Είναι μια συνολική μεταρρυθμιστική στρατηγική, η οποία στηρίζεται σε τέσσερις αλληλένδετους πυλώνες.
Πρώτον, η ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης αποτελεί θεμέλιο λίθο. Αναβαθμίζουμε τα πληροφοριακά μας συστήματα με σύγχρονες υποδομές, διαλειτουργικότητα με άλλους φορείς και έμφαση στην κυβερνοασφάλεια. Στόχος μας είναι να περάσουμε από το «ψηφιοποιώ μια υπηρεσία» στο «σκέφτομαι ψηφιακά» σε όλα τα στάδια.
Δεύτερον, προχωράμε σε μια εκ βάθρων οργανωτική αναδιάρθρωση. Απλοποιούμε διαδικασίες, ενοποιούμε αρμοδιότητες, περιορίζουμε τα διοικητικά εμπόδια.
Τρίτον, επενδύουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο του Οργανισμού. Όχι μόνο με νέες προσλήψεις εξειδικευμένων στελεχών, αλλά και με συνεχή επιμόρφωση, ανάπτυξη δεξιοτήτων και αξιοκρατική αξιολόγηση των έμπειρων υπαλλήλων μας. Ο σύγχρονος δημόσιος υπάλληλος δεν είναι απλός εκτελεστής διαδικασιών – είναι συνδιαμορφωτής λύσεων.
Τέταρτον, καθιερώνουμε μια κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης και λογοδοσίας. Θέτουμε μετρήσιμους στόχους, παρακολουθούμε την πρόοδο με ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες και παρεμβαίνουμε διορθωτικά, όπου χρειάζεται. Κανένα σύστημα δεν εκσυγχρονίζεται, εάν δεν ελέγχει την αποτελεσματικότητά του με διαφάνεια και αντικειμενικότητα».
-Στον τομέα των συντάξεων υπάρχει πρόοδος· παρ’ όλα αυτά παρατηρούνται κάποιες καθυστερήσεις. Ποιος είναι αυτή τη στιγμή ο μέσος χρόνος έκδοσης των συντάξεων;
«Η πρόοδος στον τομέα των συντάξεων είναι απτή και μετρήσιμη. Από τον Ιανουάριο του 2021 έως σήμερα, έχουν εκδοθεί περίπου 1.000.000 κύριες συντάξεις, επίδοση που συνιστά ιστορικό ρεκόρ για το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα. Παρά τη σημαντική αυτή πρόοδο, παραμένουν ακόμη σε εκκρεμότητα περίπου 15.000 κύριες και 31.000 επικουρικές συντάξεις. Για τον λόγο αυτό, δεν εφησυχάζουμε. Οι καθυστερήσεις κυρίως οφείλονται στην ύπαρξη έγχαρτου υλικού από τους τέως Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η προσέγγισή μας είναι διττή: αφενός, προχωρούμε στην περαιτέρω αυτοματοποίηση της διαδικασίας έκδοσης συντάξεων μέσω των έργων-πυλώνων, όπως είναι το νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα και η ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου και αφετέρου ενισχύουμε τις ομάδες απονομής, με στόχευση στα σημεία όπου παρατηρούνται μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η ταχύτητα στην έκδοση των συντάξεων έχει πραγματικά πολλαπλασιαστεί. Φανταστείτε μόνον ότι τα προηγούμενα χρόνια χρειαζόμασταν περίπου 500 ημέρες, κατά μέσο όρο, για να εκδοθεί μία κύρια σύνταξη, ενώ σήμερα ο αντίστοιχος χρόνος είναι κάτω από 50 ημέρες. Καθημερινά, οι εισηγητές μας εκδίδουν περίπου 1.250 συντάξεις, ρυθμός που αποτελεί μεγάλο επίτευγμα για τον όγκο που καλούνται να διαχειριστούν και τη δυσκολία που υπάρχει σε πολλές από αυτές».
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός
-Ποια είναι τα βασικά βήματα που έχουν γίνει στον ψηφιακό μετασχηματισμό του e-ΕΦΚΑ; Τι ποσοστό των υπηρεσιών είναι σήμερα ψηφιοποιημένο και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την πλήρη μετάβαση;
«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του e-ΕΦΚΑ είναι ίσως το πιο φιλόδοξο εγχείρημα που έχει αναληφθεί τα τελευταία χρόνια. Ήδη πάνω από το 75% των συναλλαγών των πολιτών με τον Οργανισμό πραγματοποιούνται ψηφιακά, μέσω της ενιαίας ψηφιακής πύλης gov.gr και του ιστότοπου του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr). Μέσω ενός πολυκαναλικού συστήματος εξυπηρέτησης (1555, ψηφιακά ραντεβού στις Τοπικές Διευθύνσεις, ψηφιακό δωμάτιο επικοινωνίας, ψηφιακή βοηθός/avatar “ΘΑΛΕΙΑ”) έχουμε έρθει δίπλα στον πολίτη. Από την έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας έως την υποβολή αιτήσεων για συντάξεις, επιδόματα και βεβαιώσεις, οι συναλλασσόμενοι έχουν πλέον στη διάθεσή τους μια σειρά εργαλείων, που καταργούν την ανάγκη φυσικής παρουσίας. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι, έως το τέλος του 2026, θα έχει επιτευχθεί πλήρης ψηφιοποίηση των βασικών υπηρεσιών του Οργανισμού. Παράλληλα, επενδύουμε στη διαλειτουργικότητα των συστημάτων και στη δημιουργία “ψηφιακού φακέλου ασφαλισμένου”, ώστε κάθε πολίτης να έχει πλήρη εικόνα της ασφαλιστικής του πορείας».
-Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει ως Διοικητής;
«Η μεγαλύτερη και πιο σύνθετη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε από την αρχή της θητείας μου ήταν ο τεράστιος όγκος εκκρεμοτήτων που «κληρονομήσαμε», ιδιαίτερα στον κρίσιμο τομέα των συντάξεων. Το τεράστιο αυτό κοινωνικό πρόβλημα δημιουργήθηκε το 2017, μετά την άναρχη ενσωμάτωση δεκάδων Ταμείων και την παντελή έλλειψη ενός ολιστικού και αποτελεσματικού σχεδιασμού, με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά δύσκολη η ενοποίηση και ο συντονισμός των λειτουργιών τους. Παράλληλα, η έλλειψη ηλεκτρονικής διασύνδεσης μεταξύ των πολλαπλών, ανεξάρτητων πληροφοριακών συστημάτων προκαλούσε σημαντικά εμπόδια στην ομαλή διαχείριση των δεδομένων και, κατά συνέπεια, στην ταχεία και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων. Σε αυτό το πεδίο επικεντρώνομαι ο ίδιος προσωπικά αλλά και με τη συμμετοχή των ανθρώπων του e-ΕΦΚΑ. Χωρίς τη δέσμευση όλων μας, κανένα όραμα μεταρρύθμισης δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα και διάρκεια».
