Υπέρβαση κατά 867 εκατ. ευρώ εμφανίζουν τα έσοδα του ΕΦΚΑ στο 9μηνο του 2024, με αύξηση εισπράξεων από εισφορές κύριας και επικουρικής ασφάλισης εργοδοτών, ελευθέρων επαγγελματιών και κυρίως με έσοδα πέραν πάσης προσδοκίας από τους εργαζόμενους συνταξιούχους.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των υπηρεσιών του φορέα, τα έσοδα του ΕΦΚΑ στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου έφτασαν στα 11,48 δισ. ευρώ, καταγράφοντας υπέρβαση κατά 867 εκατ. ευρώ από τον αρχικό στόχο για τις εισπράξεις 9μήνου στα 10,6 δισ. ευρώ.
Τα έσοδα από τις εισφορές των μισθωτών (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) έφτασαν στα 9,75 δισ. ευρώ, σημειώνοντας υπέρβαση κατά 440 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου για έσοδα 9μήνου 9,3 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών αυξήθηκαν κατά 422 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 1,73 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για έσοδα 9μήνου 1,31 δισ. ευρώ από τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων.
Η αύξηση των εσόδων προήλθε από την αύξηση της απασχόλησης με σχεδόν 300.000 νέες θέσεις εργασίας, καθώς και από τη γενική αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων, η οποία, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, έφτασε στο 8,6% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Η υπέρβαση του 9μήνου κλειδώνει το πλεόνασμα που αναμένεται για φέτος στον ΕΦΚΑ και το οποίο στην αρχή της χρονιάς προσδιορίστηκε στα 863 εκατ. ευρώ.
Οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι
Η μεγάλη έκπληξη στην υπέρβαση των εσόδων του ΕΦΚΑ έρχεται από τους εργαζόμενους συνταξιούχους. Μετά την κατάργηση της ποινής που επιβαλλόταν λόγω της απασχόλησής τους και ήταν η μείωση της σύνταξής τους κατά 30%, βγήκαν από την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία και γράφτηκαν ως κανονικοί εργαζόμενοι ή ως επαγγελματίες στον ΕΦΚΑ, καταβάλλοντας εισφορές και τον ειδικό πόρο 10% επί του μισθού ή τη μισή εισφορά επιπλέον, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι. Στο 9μηνο του 2024 οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι έχουν καταβάλει 150 εκατ. ευρώ σε εισφορές και σε ειδικό πόρο λόγω απασχόλησης στον ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία των υπηρεσιών του φορέα στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, οι εισφορές των εργαζόμενων συνταξιούχων στην κύρια ασφάλιση ανήλθαν στα 76 εκατ. ευρώ, για την επικουρική ασφάλιση πλήρωσαν 9,9 εκατ. ευρώ και για τον ειδικό πόρο κατέβαλαν 67 εκατ. ευρώ.
Μέχρι στιγμής έχουν δηλώσει την απασχόλησή τους περίπου 200.000 συνταξιούχοι, χωρίς να κινδυνεύουν πλέον να χάσουν το 30% της σύνταξής τους.
Η εκτίμηση που έχει στα χέρια της η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, κάνει λόγο για συνολικά έσοδα της τάξης των 250 εκατ. ευρώ για όλο το 2024 από τις εισφορές και τον ειδικό πόρο που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι για την απασχόλησή τους. Ήδη με δήλωση απασχόλησης είναι 200.000 συνταξιούχοι, καθώς δεν κινδυνεύουν να τους κόψουν τη σύνταξη κατά 30%, όπως προέβλεπε το προηγούμενο καθεστώς για την εργασία των συνταξιούχων και γι’ αυτό είχαν δηλώσει ότι εργάζονται μόνον 35.000, ενώ στην πραγματικότητα οι περισσότεροι εργάζονταν στα κρυφά, για να μην τους μειωθεί η σύνταξη. Με την κατάργηση της ποινής, οι συνταξιούχοι είδαν ότι έχουν όφελος να δηλώσουν ότι εργάζονται, για τον επιπρόσθετο λόγο ότι ο χρόνος της απασχόλησής τους και οι εισφορές που καταβάλλουν θα προσμετρηθούν στη σύνταξή τους με ποσά αύξησης της τάξης των 15 έως και 80 ευρώ, ανάλογα με τον χρόνο που απασχολούνται μετά τη συνταξιοδότησή τους. Πρέπει να σημειωθεί ότι η εκτίμηση για έσοδα 250 εκατ. ευρώ βασίζεται στις εισφορές περίπου 100.000 εργαζόμενων συνταξιούχων, καθώς οι υπόλοιποι 100.000 είναι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα και ο νόμος τούς εξαιρεί από την καταβολή εισφορών και ειδικού πόρου.
Καμπανάκι από τις δαπάνες συντάξεων
Οι εκκρεμότητες με τις συντάξεις που είναι σε λίστα αναμονής, αλλά και η αύξηση των συνταξιοδοτήσεων, προκαλούν υπέρβαση στις συνταξιοδοτικές δαπάνες, που μπορεί να ξεπεράσει τα 900 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.
Αν και δεν αναμένεται να εξανεμιστεί το πλεόνασμα, εντούτοις οι δαπάνες των νέων συντάξεων, όπως και από τα χρωστούμενα που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ στους συνταξιούχους με την απονομή της οριστικής τους σύνταξης, είναι πολύ πιθανό να μειώσουν το πλεόνασμα.
Η αύξηση της δαπάνης για συντάξεις είναι σημαντική και καταγράφεται στις νέες απονομές συντάξεων γήρατος και θανάτου. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η υπέρβαση στα έξοδα του ΕΦΚΑ (για συντάξεις και παροχές σε χρήμα) μπορεί να ανέλθει έως το τέλος του έτους στα 950 εκατ. ευρώ. Κυριότερη αιτία αυτής της αύξησης είναι οι απονομές νέων συντάξεων γήρατος. Στη νέα αναθεωρημένη πρόβλεψη του Προϋπολογισμού για το 2024, που έγινε πρόσφατα, το συνολικό κονδύλι για τις συντάξεις γήρατος ανέβηκε στα 12,5 δισ. ευρώ, από 11,7 δισ. ευρώ που είχε προϋπολογιστεί αρχικά. Στο 9μηνο η δαπάνη για τις νέες συντάξεις γήρατος ανήλθε στα 9,4 δισ. ευρώ. Σημαντική αύξηση στη δαπάνη διαπιστώνουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και στο πεδίο των συντάξεων θανάτου, με την εκτίμηση ότι η ετήσια δαπάνη θα φτάσει στα 3,37 δισ. ευρώ, αυξημένη περίπου κατά 150 εκατ. ευρώ από τον αρχικό στόχο.
