Αυξήσεις ως και 64 ευρώ θα έχουν οι συνταξιούχοι από τις μειώσεις κρατήσεων στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων που προωθεί το υπουργείο Εργασίας. Οι αλλαγές θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου του 2025 με στόχο ώστε να εκλείψουν οι στρεβλώσεις με συνταξιούχους που από τη μια θα πάρουν αύξηση γύρω στο 2,6% και από την άλλη θα την επιστρέψουν πίσω εις το πολλαπλάσιο επειδή λόγω της αύξησης θα αλλάξουν κλίμακα με υψηλότερο συντελεστή κράτησης (π.χ. 6% αντί για 3%).
Στα σενάρια που εξετάζονται, για την ΕΑΣ το κόστος από τη μείωση των κρατήσεων ξεκινά από μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ που είναι το λεγόμενο ουδέτερο δημοσιονομικά σενάριο, και φτάνει έως τα 163 εκατ. ευρώ που είναι και το μεγαλύτερο όφελος για τους συνταξιούχους. Ανάμεσα στις επιλογές του υπουργείου Εργασίας είναι να υπάρξει ένα μίγμα μείωσης της ΕΑΣ από τις κύριες συντάξεις πιθανώς με 4 κλίμακες και με ταυτόχρονη κατάργηση ή μεγάλη μείωση της ίδιας κράτησης στις επικουρικές συντάξεις.
Το σχέδιο αυτό έχει δυο εκδοχές:
1. Να μειωθεί κατά 50% η ΕΑΣ από τις επικουρικές και να μειωθεί κατά 20% ή 25%, στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες από 127 εκατ. ευρώ ως 145 εκατ. ευρώ και τα ετήσια έσοδα του ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό
Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών) διαμορφώνονται μεταξύ 345 εκατ. ευρώ και 327 εκατ. ευρώ.
2. Να καταργηθεί τελείως η ΕΑΣ από τις επικουρικές και να μειωθεί κατά 15% στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες 163 εκατ. ευρώ και τα έσοδα του ΑΚΑΓΕ διαμορφώνονται στα 309 εκατ. ευρώ. Η μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης αφορά μικτές κύριες συνάξεις ή άθροισμα κύριων συνάξεων άνω των 1.400 ευρώ.
Ένα από τα δυο σενάρια που είναι στο τραπέζι του υπουργείου Εργασίας προβλέπει την αλλαγή του μηχανισμού κρατήσεων με 4 αντί 8 κλίμακες και με ποσοστά κρατήσεων μόνον σε τμήμα και όχι σε όλη τη σύνταξη.
Τα ποσοστά κρατήσεων που μελετώνται είναι σύμφωνα με πληροφορίες 12% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.400 ευρώ μέχρι 1.800 ευρώ, 20% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.800 ευρώ ως τα 2.200 ευρώ, 23% από τα 2.200 ευρώ ως τα 2.800 ευρώ και πιθανώς 25% από 2.800 ευρώ και άνω.
Για τις υψηλές συντάξεις θα υπάρχει αυτόματος κόφτης κρατήσεων σε περίπτωση που με τις νέες κλίμακες η μείωση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από τη σημερινή. Για το λόγο αυτόν εξετάζεται να μπει κόφτης κρατήσεων στα 400 με 450 ευρώ, ενώ σήμερα υπάρχουν συνταξιούχοι που έχουν κράτηση ΕΑΣ ως και 580 ευρώ το μήνα.
Το «μηδενικό κόστος»
Υπάρχει όμως και το σενάριο «μηδενικού κόστους», που προβλέπει διατήρηση της ΕΑΣ όπως είναι σήμερα με τη διαφορά ότι οι κρατήσεις θα μπορούν να παγώνουν για να μην εξανεμίζονται οι αυξήσεις και κυρίως όταν εξαιτίας της ΕΑΣ προκαλούνται και μειώσεις συντάξεων.
Το σενάριο αυτό συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες γιατί θα καταλήξει να δημιουργήσει νέες στρεβλώσεις με συνταξιούχους που θα έχουν μικρή αύξηση στη σύνταξη επειδή θα επιβάλλεται ολόκληρη η ΕΑΣ, και με άλλους που θα έχουν μεγαλύτερη αύξηση επειδή θα παγώσει η ΕΑΣ. Από τις αλλαγές θα βγουν κερδισμένοι πάνω από 650.000 παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση που εφαρμοστούν 4 κλίμακες για την ΕΑΣ οι κρατήσεις στις συντάξεις από τα 1.400 ευρώ και άνω θα διαμορφωθούν ως εξής:
1. Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.430 ευρώ κύρια σύνταξη μικτά, έχει σήμερα κράτηση 43 ευρώ από την ΕΑΣ, ενώ με την νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 4
ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 39 ευρώ.
2. Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.630 ευρώ κύρια σύνταξη, έχει σήμερα κράτηση 49 ευρώ, ενώ με την νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 28 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 21 ευρώ.
3. Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.730 ευρώ κύρια σύνταξη, έχει σήμερα κράτηση 104 ευρώ, ενώ με την νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 40 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 64 ευρώ.
4. Συνταξιούχος που λαμβάνει 2.030 ευρώ κύρια σύνταξη, έχει σήμερα κράτηση ΕΑΣ 142 ευρώ, ενώ με την νέα κλίμακα, θα έχει κράτηση 94 ευρώ με αύξηση σύνταξης κατά 48 ευρώ.
